Đó là hoạt động thường niên của trường THCS và THPT Lạc Hồng. Hoạt động này diễn ra vào tháng 10 của mỗi năm. Dường như có quá ít sân chơi cho các em thể hiện năng lực sống với thân phận của một người khác. Vì thế, đây là một cơ hội quý giá cho các em thể hiện bản thân mình.
Game show năm nay bắt đầu từ 7 giờ sáng ngày 15 tháng 10, khi ấy mặt trời vừa đủ cao. Nơi diễn ra Game show là sân bóng của trường. Trên nền cỏ xanh, các em tập trung theo đơn vị lớp. Khu vực hậu trường đã có mặt đầy đủ các đội dự thi. Mỗi khối lớp sẽ chọn ra năm gương mặt ưu tú đại diện cho khối lớp của mình. Mỗi đội phải vượt qua ba vòng thi đầy thử thách. Đó là “Hỏi đáp nhanh, Tranh tài hùng biện, sân khấu hoá”. Mỗi nội dung thi đều có những thách thức riêng. Các đội dự thi không những phải tự trang bị cho mình vốn kiến thức về văn học mà còn trang bị cho mình những kỹ năng nhất định: Tốc độ, tài ứng biến hoạt ngôn, tự tin và bản lĩnh trong việc bảo vệ quan điểm của minh.
Chiếc ghế giám khảo đã theo tôi suốt bốn năm liền. Bốn năm trôi qua, cũng thời điểm này, tôi đã dõi theo các học sinh của mình sống trong thân phận của những nhân vật chỉ có trong tác phẩm văn học. Khoảng cách văn học và hiện thực cuộc sống như gần lại và có ý nghĩa sâu sắc hơn. Lần nào cũng vậy, cảm xúc trong tôi rất lạ. Từng vòng thi, tôi như hiểu rõ hơn về học sinh của mình. Tôi bỗng ân hận vì có lúc đã đánh mất niềm tin vào các em như thế. Hôm nay, các em đáng yêu, đáng khen ngợi hơn bao giờ hết. Tôi không quên hình dáng bé nhỏ của các em đại diện cho khối cấp hai. Đó là những gương mặt “nhỏ mà có võ”. Vòng thi “Hỏi nhanh, đáp nhanh”, các thành viên nhí này thi đấu thật ấn tượng. Cái tư thế của một tâm hồn vô tư, hồn nhiên đến lạ. Cái tư thế “không có gì để mất” ấy đã làm cho các anh chị khối lớp trên phải nể phục. Cách trả lời nhanh, gọn và dứt khoát của các thí sinh nhí ấy đã để lại trong tôi bao nhiêu là “sung sướng”. Những khuôn mặt non trẻ ấy đã có lúc căng thẳng đấu trí với từng câu hỏi khó. Nhìn các em sao mà thương quá. Thế là “Thường nóng thôi”, nhất định là phải vậy. Các em thật xứng đáng vì đã đem đến cho tôi nguồn năng lượng tích cực. Nhưng đỉnh cao của cảm xúc lại chính là phần hùng biện của đội đại diện khối lớp 10. Trên sân khấu, đại diện khối 10 chỉn chu trong chiếc áo dài trắng. Em đang nói về “nét đẹp của người phụ nữ Việt nam, đam đảng, hi sinh bản thân mình cho gia đình”. Em cố gắng thuyết phục ban giám khảo về quan điểm “không nên lạm dụng sự hi sinh của người phụ nữ để vô tình tước đi hạnh phúc cá nhân của họ”. Giọng nói của em rõ ràng, dứt khoát, lấy dẫn chứng từ người mẹ quá cố của em… Quả nhiên em đã lấy được nước mắt của giám khảo. Nghẹn ngào đấy nhưng bỗng ngỡ ngàng ngay khi em gặp phải sự phản kháng mạnh mẽ từ đại diện đội nhí cấp hai. Các chiến sĩ nhí đã đứng lên đầy tự tin khi cho rằng “sự hi sinh của người phụ nữ Việt Nam là phẩm chất tốt đẹp không thể nào thiếu được. Và điều đó không phải là cái cớ để những đứa con lạm dụng…”. Có lẽ cũng như tôi, các thầy cô giáo có mặt trong buổi Game show đều suy nghĩ về những người phụ nữ thân yêu của họ. Phần hùng biện của các em đã đánh thức người lớn phải suy nghĩ thật nghiêm túc về các mối quan hệ của mình. Từ khu vực của ban giám khảo, nhiều lượt thả tim và like được sử dụng. Rất hào hứng và cũng rất trăn trở trước những điều các em nói ra. Vòng ba “sân khấu hoá” diễn ra trong triếng reo hò, tiếng vỗ tay vang trời của toàn trường và cả nước mắt của ban giám khảo. Vai chị Dậu đáo để quá, thị Nở diễn như “nuốt vai”, Trọng Thuỷ rõ là một tay gián điệp, Mị Châu sao quá ngây thơ…Hai bi kịch lịch sử bước ra từ trang sách qui mô như những thước phim ngắn mà đạo diễn cũng chính là diễn viên còn đang ngồi trên ghế nhà trường. Tôi, từ một giáo viên chuyên “cày” để giúp các học sinh lớp 12 vượt qua kì thi tốt nghiệp hằng năm, bỗng giật mình rằng lâu nay ít nghĩ rằng có một sự rung động văn chương thuần khiết mạnh mẽ như thế bên trong các em.
Game show kết thúc bằng những giải thưởng xứng đáng và công tâm. Các em như vừa được trải nghiệm qua một giờ văn hay nhất mà không cần đến sự trợ giúp của các thầy cô. Game show đã đem đến cho các em sự trưởng thành trong văn học lẫn ngoài cuộc sống. Và cũng là dịp để các thầy cô được tiếp thêm năng lượng làm việc và củng cố niềm tin vào thông điệp “Em yêu văn học” của game show này.
Lạc Hồng 20/10/2022
Giáo viên bộ môn Ngữ Văn
Đoàn Thị Minh Diễm
